Sınıf Savaşımının ve Emperyalist Paylaşım Savaşlarının Organik Bir Parçası Olarak Askeri Darbeler, Teknokrat Hükümetler

Uzun zamandır dünya tarihinde burjuva politikaları açısından askeri darbeler, kontrgerilla, paramiliter örgütlenmeler döneminin kapandığı, “demokrasi”nin yegane yönetim biçimi olduğu propagandası hakimiyetini sürdürüyordu. Hatta Türkiye’de AKP hükümetine karşı ordunun tavrının ve ortaya çıkan sonuçlarının bir daha dirilmemek üzere mezara gömüldüğünü söyleyen etkili bir liberal cenah vardı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlı “21. yy Türkiye’sinde darbenin kabul edilmesi mümkün değil” **http://www.diken.com.tr/darbe-gecesi-kilicdaroglundan-basbakana-supheniz-olmasin-darbeye-karsiyiz//**açıklamasını yaparken, Ergin Yıldızoğlu “geleceğe ilişkin iki gözlem yapabileceğim. (1) Darbeler döneminin geride kaldığı bir kez daha doğrulandı. 2) AKP, camiyi ve sokağı, iktidar ve şiddet aracı olarak kullanmaya başladı”**http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/569338/Bir_garip__darbe__uzerine_iki_not.html/** saptamasını yapmaktadır.

Şimdi 2000’den bu yana dünyanın çeşitli yerlerinde yaşananlara bir kez daha bakalım.

2007-2008 genel krizi başlamadan önce, sınıfsal toplumsal mücadelelerin sürdüğü farklı ülkelerde, burjuva politikası sürdürülemez hale gelince çeşitli yerel nedenlerin ve çelişkilerin de tetiklediği onlarca askeri darbe, darbe girişimi olmuştu. 2007-08 krizinden sonra ise Yunanistan ve İtalya’da gündeme gelen teknokrat hükümetler, Avrupa’da kriz-siyaset ilişkisinin aldığı ilk biçim olarak ortaya çıkmış, Jeremy Corbyn’in İngiltere’deki İşçi Partisi’nin başkanlığını kazanmasının ardından İrlanda’da görev yapmış emekli bir general hükümet olmaları durumunda askeri darbe yapılabileceğini kamuoyuna açıklamıştı. Emekli generalin açıklamasının kişisel bir açıklama olmadığı çok açıktır.

Dünya ölçeğinde gelişen kriz ve onun tetiklediği burjuva siyasetindeki kırılmalar, çatlamalar ile hegemonyanın parçalanması bir yandan geniş kitleleri daha iyi bir yaşam mücadelesi için harekete geçirirken diğer yandan da yeni faşist hareketlerin ve rejimlerin doğmasının maddi temelini oluşturmaktadır.

En son Brezilya’da yapılan meclis darbesi, hem sınıf mücadelesinin hem de dünya ölçeğindeki emperyalist paylaşım savaşının iz düşümü olarak ulusal devletlerle burjuva fraksiyonlar arasında çatışmaların giderek daha sert biçimler alacağını göstermektedir.

Konuyu anlaşılır kılmak açısından askeri darbe, darbe girişimleri, teknokrat hükümetleri ve görevden almaları 2000’den 2007-08 genel krizine kadar ve 2007-08 genel krizinden bugüne kadar olmak üzere iki döneme ayırdık.

2000-2007 Arası

Tabi ki 2007-08 krizi öncesinde olan askeri darbeler ve askeri darbe girişimleri de var. 2000 Yılında; toplumsal muhalefetin gelişkin olduğu Ekvador’daki darbe, 2002 yılında; Venezuela’daki darbe girişimi, Fiji’de gerçekleşen darbe, Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki darbe girişimi, 2003 yılında; Filipinler’de gerçekleşen darbe girişimi, Gine-Bissau’daki darbe, 2004 yılında; Haiti Darbesi, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde yaşanan iki ayrı darbe girişimi, 2005 yılında; Ekvator’daki darbe, Nepal’de Kralın parlamentoyu fes etmesi, 2006 yılında Filipinler’deki, Çad’taki darbe girişimleri…

Şimdi kısaca 2007-08 krizinden sonra dünyanın çeşitli yerlerinde askeri darbe, askeri darbe girişimi, sivil darbe olarak teknokrat hükümetlerin listesine bakalım.

Dünya ölçeğinde kriz başladıktan sonra meydana gelen askeri darbe girişimleri

2007’de Laos, Filipinler, 2008’de Doğu Timor, Moritanya’da, 2010’da Ekvador, Madagaskar’da, 2011’de Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Nijer, Gine-Bissau, Bangladeş’de, 2012’de Malawi, Mali Karşı darbe girişimi, Fildişi, Sudan’da, 2013’de Benin, Libya, Comoros, Çad’da, 2014’de Abhazya, Lesotho, Gambiya’da, 2015’de Burundi, Burkina Faso’da ve 2016’da Türkiye’de…

Dünya ölçeğinde kriz başladıktan sonra meydana gelen askeri darbeler

2008’de Gine’de, 2009’da Madagaskar’da, 2009’da Honduras’da, 2010’da Nijerya, Gine Bissau’da, 2011’de Mısır’da, 2012’de Mali, Gine Bissau’da, 2013’de Mısır’da, 2014’de Ukrayna’da ve 2014’de Tayland’da…

Teknokrat Hükümetler

2011’de Yunanistan ve İtalya’da

Görevden Almalar

2012’de Paraguay’da

2016’da Brezilya’da

Kıssadan Hisse

Dünya genelinde burjuva siyasetinin tıkanması hem genel hem yerel çelişkilerin belirlediği yeni faşist hareketlere, rejimlere doğru evriliyor. Bazı yerlerde askeri darbe, bazı yerlerde teknokrat hükümetler, bazı yerlerde ise meclisi fes etme ya da görevden alma biçiminde ortaya çıkıyor.

Emek güçleri açısından sorun; bu eğilimin bilincine varmak, onu görünür kılmak, burjuva fraksiyonlar arasındaki çatışmaların analizine değil, hayatın ve mücadelenin örgütlenmesine yönelik zihinsel ve fiziksel bütün enerjilerini kullanarak öz-yönetim ve öz savunma ekseninde direnişi örgütlemeye yoğunlaşmaktır.

Haber: isyandan.org