Nikaragua Devrimi ve Kadınlar

Ulusal bağımsızlık ve kendi kaderini tayin hakkı için 1978 yılından 1990 yılına dek süren Nikaragua Devrimi ve Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi (İspanyolcası FSLN) kapsamında yürütülen yoğun mücadele sırasında binlerce kadın gerilla, bugünde devam edecek biçimde cinsiyet rollerini dönüştürdü.

Bu mücadele karşı devrimci “Kontra” desteğiyle, ABD tarafından finanse edilen öldürücü müdahalenin yaşandığı sırada Nikaragua kadınlarının kararlılığı ile gerçekleştirildi. Onlar, Sandinista Devrimi’nini sürekliliğini sağlamanın yanı sıra kadınların siyasi, sosyal ve ekonomik gelişimlerini artırarak “devrim içinde devrim” yaptılar.

FSLN’nin üst düzey komutanlarından biri olan Tomás Borge, “Bizler, evlerinde bıçakları ve darağaçlarıyla feodal efendi, sokakta, işyerinde ve partide devrimci olan yoldaşlarımızın farkındayız. Gerçek bir kadın örgütlülüğü sağlanmadan,  tek başına ekonomik kalkınma kadın kurtuluşunu sağlamak için yeterli değildir. Bizler erkeklerin ve kadınların alışkanlıklarına, geleneklere ve önyargılara karşı zor ve uzun süreli bir mücadele başlatmalıyız. Bizler Nikaragua’da erkekler ve kadınlar tarafından eşit olarak üstlenilen ideolojik bir mücadele yürütmeliyiz. Bu nedenle, şimdi normal ve kesinlikle mantıklı olan yeni bir devrimden söz etmeliyiz: Bir kadın devriminden,” diye yazmıştı. **Tinyurl.com/jyzwx7w/**

1977 yılında kurulan ABD destekli sağcı Anastasio Somoza García askeri diktatörlüğünün burnunun dibinde, İspanyolca kısaltması AMNLAE olarak bilinen, Nikaragualı Kadınların Derneği Luisa Amanda Espinoza örgütü oluşturuldu. 1979 yılında Somoza rejimine karşı savaşta ölen, kentli işçi sınıfından ilk FSLN kadın gerillası Luisa Amanda Espinoza oldu. AMNLAE’nin sloganı “Kadınlar kurtulmadan devrim olmaz, devrim olmadan kadınlar kurtulmaz,” oldu. **Maxine Molyneux, “Kadın kurtuluşu olmadan seferberlik? Nikaragua’da Kadınların İlgisi, Devlet ve Devrim, “Feminist Çalışmalar, 1985/**

Nikaragua mücadelesinde gerillaların yüzde otuzunu oluşturan kadınlar doğrudan mücadele için tıbbi ihtiyaçların karşılanması ve her türlü kentsel destek sağlıyorlardı. FSLN içinde ise siyasi olarak bölgesel ve bölüm kadrolarında kadınların temsil oranı yüzde 37 idi. **Dijital Envio # 25, 1982/**

Toplumu değiştirmek için militan kararlılık

Margaret Randall, “Sandino’nun Kızları” kitabında, “Erkekler ve kadınlar arasında eşitsiz ilişkileri artıran ataerkil toplumu değiştirmek için Somoza rejiminin devrilmesinin gerekliliğine inanan ve bir fırsat olarak devrimci mücadeleyi gören kadınlar, siyasi, sosyal ve ekonomik eşitsizlikler üzerinden özgür bir sistem yaratmaya odaklanan Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi’ne katıldılar… İşsizlik, enflasyon ve kıtlıktan doğrudan etkilenecek olan kadınlar, kendi sosyo-ekonomik konumlarının bilincinde idiler,” diye yazdı.  **sayfa 10/**

Kadınlar sosyal, siyasi ve ekonomik alanlardaki eşitsizliklere esastan karşı çıktılar; Düşük ve eşitsiz ücret; siyasi süreçlerden dışlanma; cinsel nesneleştirme ve sömürü; kadın gelişiminin önündeki hukuki engeller ve diğer baskılar. Bu militan kadınların kahramanca çabaları, kapitalist bir toplumu değiştirmek için ne kadar kararlı olduklarını gösteriyor.

O zamandan bu yana Nikaragua değişmiş olsa da, “Sandino’nun Kızları” kitabı kadın mücadelesinin ve anılarının tarihten silinmeden gelecek nesillere bırakıldığı bir miras niteliğinde. Bu mücadeleler içinde hayatları ve emekleriyle hafızalarda yer alması gereken kadın gerillalar ise;

• Idania Los Angeles Fernandez, 26 yaşında, FSLN gerillası;
• Araceli Perez Darias, 23 yaşında, Meksika doğumlu, FSLN gerillası, Batı Bölgesi Komutanlığı lideri;
• Ana Isabel Morales, FSLN gerillası, 16 Nisan 1979 tarihinde Nikaragua, Leon’da Somoza Milli Muhafızları tarafından yakalandı ve öldürüldü.
• Arlen Siu Bermúdez, 20 yaşında (15 Temmuz 1955 doğumlu), Nikaragua Çinlisi, 1Ağustos 1975 tarihindeki FSLN operasyonunda öldürüldü, Managua ve Leon’da parklar ve mahallelere ismi verildi.
• Nora Astorga, üç çocuk annesi, ünlü bir gerilla iken Ulusal Muhafız Orgeneral Pérez Vega (Sivillere karşı vahşi davranışları yüzünden Inglés “köpek” olarak bilinen)tarafından yakalanarak idam edildi.
• Maria Dora ve Daisy Zamora, eski FSLN gerillaları.

Kaynak: https://libya360.wordpress.com/2016/03/24/women-and-the-nicaraguan-revolution/