16.05.2016

MST: Politik Krizin Nedeni Nedir ve Muhalif Hareketler ve İşçi Sınıfı Olarak Bizler Ne Yapmalıyız?

31 Mart 2016 tarihinde MST tarafından yapılan kriz değerlendirmesini tarihi biraz geçmiş olsa da Brezilya’da Başkan Dilma Rouseff’in görevden alındığı, Halk Cephesi ve Korkusuzlar Cephesi’nin kurulduğu bir aşamaya gelindiği bir durumda genel bir değerlendirme olduğu için yayımlamakta fayda gördük. Mücadele içindekilerin değerlendirme ve analizlerin hepimiz için önemli olduğunu düşünüyoruz…

isyandan.org

1. İçinde bulunduğumuz krizin yapısı.

Geçtiğimiz haftalarda Brezilya politik krizi ivme ve hız kazandı. Her gün krizin sonuçları hakkında şikayetler, tehditler ve tahminler işitiyoruz. Sağdan gelen kin ve şiddet dolu tahrikler, aktivistlere ve çeşitli örgütlere yönelik tehditlerle birlikte artmakta. Birçok bilginin ve söylentinin ortasında birçok kişi kendisini kaybolmuş ve cesareti azalmış olarak hissetmekte. Bununla birlikte yaşanılanların ne olduğu ve hangi çıkarların işin içinde bulunduğu konusunda net olmak önem taşımaktadır.

Brezilya politik ortamını anlamak için hesaba katmamız gereken ilk şey krizin Brezilya’ya özgü olmadığıdır. Bu daha çok, hala uluslararası kapitalizmin sayısız şirketlerini etkileyen, ülkeleri iflasa sürükleyen, dünya ekonomik örgütlenmesini dengesizleştiren ve 2008’de başlayan ekonomik krizin bir sonucudur. Şu an tartışılan tam olarak gelecek yıllardaki ekonominin nasıl organize edileceğidir.

Dünya çapındaki sermaye krizden çıkış için açık bir plana sahiptir: malların fiyatlarını düşürme (tarım, petrol ürünleri vs.) ve kar oranlarını garantiye almak için ücretleri ve işçi haklarını azaltma. Bu, bütün Latin Amerika’da uygulamaya çalıştıkları ve ülkelerimizi Birleşik Devletler ile uyumlu hale getirmeyi içeren bir projedir. Brezilya’nın, Venezuela, Bolivya ve Arjantin’de gördüğümüz gibi sağdan gelen benzer saldırılarla neden karşılaştığının yanıtı buradadır.

Fakat krizden çıkışın bu yolu, kapitalizmin yeniden işlemesi için bütün fedakarlıkları ve kayıpları işçilerin sırtlarına yüklemektedir. Krizden çıkışın bu yolu sosyal krizleri artırır zira onun işlemesi için işsizliğin artması ve hakların azaltılması gerekmektedir. Bunun da ötesinde ekonomik kriz, Mariana’da (MG), Samarco / Vale do Rio Doce zehirli çamur barajı çatlağı örneğindeki acımasız çevre felaketi gibi çevre krizleri ve her koyunun kendi bacağından asıldığı, metaların insan hayatından daha kıymetli kabul edildiği değerlerdeki krizler gibi diğer krizler içinde yayılma gösterir.

Brezilya’da bu proje açıktır. Bu kazançların ve emeklilik gibi sosyal hakların (emeklilik yaşını yükselterek) azaltılması, ücretlerin düşürülmesi, emek haklarının bitirilmesi (senelik izin, 13. maaş, FGTS –işverenler tarafından ödenen kıdem tazminatı fonu, ç.n.- gibi bütün kazanımlar). Bu aynı zamanda, tuz katmanlarının üzerindeki petrol yatakları gibi önemli maden yataklarının yanı sıra hidroelektrik enerji tesislerinin, kamu bankalarının (Bank of Brazil, Caixa Economica) yabancı şirketlere devredilmesi ve sosyal projelerin iptal edilmesi anlamına gelmektedir.

Brezilya’daki ekonomik krizi ağırlaştıran, bizim onunla beraber politik bir krizle karşı karşıya olmamızdır. Bir yanda kazanımları ve sosyal hakları geliştirmek için seçilen bir hükümete sahibiz. Fakat hükümet seçimle elde ettiği bu platformu kullanamamaktadır. Diğer yanda, halk tarafından değil fakat şirket bağışlarıyla dönen milyonlar aracılığıyla büyük kurumlar tarafından seçilen bir parlamentomuz bulunmaktadır. Bu kurumlar kimin temsilci ve senatör olacağına ve onların nasıl oy kullanacağına karar vermektedirler. 2015 yılında örneğin, Ulusal Kongre’nin bütün gündemi işçilerin haklarının kısıtlanması ve şirketlerin karlarının artırılması olmuştur: çalışma kartlarının (işçilerin işverenle doğrudan bağ kurmasını sağlayan sistem, ç.n.) kullanımı yerine işlerin taşerona verilmesi, yoksulların çocukları için cezai sorumluluk yaşının düşürülmesi ve tuz katmanlarının üzerinde petrol çıkarmak için Petrobras’ın (Brezilya’da, çoğu hissesi devlete ait bir tekel olarak 1953’te kurulan çok uluslu petrokimya şirketi. Wikipedia’dan ç.n.) ayrıcalıklı haklarının geri alınması gibi.

2.Politik krizden çıkışın gerçek yolu kapsamlı bir politik reformdur

Bu durumdan çıkmanın yolu, bir kurucu meclis aşamasıyla kapsamlı bir politik reform ve özel kampanya bağışlarının engellenmesi, daha şeffaf kampanyaların ve özellikle temel konularda referandumlar olmak üzere halkların katılımı için diğer mekanizmaların yaratılması olacaktır.

Politik krizi ateşleyen, iş ve milyonlarca dolarlık sözleşmeler karşılığında şirketler tarafından yasadışı bir şekilde finanse edilen politikacıların kaynaklarına yönelik yasal bir soruşturmaydı ve buna Araba Yıkama Operasyonu adı verilmişti. Bütün partilerden politikacılar şikayetlerin konusu olsa da Paraná Kamu Savcılığı’ndan Hakim Sergio Moro sadece İşçi Partisi’yle (PT) bağlantılı politikacıları hedef seçmektedir.

Sergio Moro’nun faaliyetleri adalet teşkilatı içindeki diğer birimlerde ve yasadışı biçimde araştırma sonuçlarına ulaşıp içlerinden istediğini yayınlayan Globo Ağı’nda (Latin Amerika’nın en büyük, dünyanın ikinci büyük televizyon grubu. ç.n.) kendisine ortaklar bulmaktadır. Hem yargı hem de medya organları sorumsuzlukla hareket etmektedir, çünkü onlar seçilmemişlerdir ve Brezilya demokrasisinde iktidarın istismarını engelleyen sosyal kontrol mekanizmaları bulunmamaktadır.

Sağ kesimin özelleştirme ve sermaye isteklerini savunmak için yürüttüğü plan, seçimleri kazanamadıklarından, futbolda söylendiği gibi “masada” kazanmaktır. Oyun sürerken kimseye danışmadan oyunun kurallarını değiştirerek kazanmak istemektedirler. Bunun için ilk amaçları Başkan Dilma Roussef’i görevden uzaklaştırmaktır. Hükümetin bütün hatalarına rağmen onun demokratik bir şekilde seçildiği ve herhangi bir suçla suçlanmadığı inkar edilemezdir. Bundan dolayı yüce divana sevk ve başkanın geri alınması için bir neden yoktur. Geriye kalan tek şey demokrasiye son vermek için sağın yapacağı hamlelerdir.

Fakat sağ için Başkanı görevden almak yeterli değildir. Kriz uzun dönemlidir ve projeleri de uzun sürmelidir. Bu nedenle yüce divana sevkin yanı sıra sağ kesim, 2018 yılındaki seçimlerde kendilerini yenilgiye uğratabilecek adayların icabına bakmaya ve İşçi Partisi’nin esas lideri, eski başkan Lula’yı engellemeye çalışmaktadır.

Bugüne kadar Başkan Dilma veya eski başkan hakkında herhangi bir şey ispatlanmış değildir. Fakat medya, özellikle de TV Globo ve sosyal ağlar işçilerin, bu olayların gerçekten olduğuna inanmasına yol açacak şekilde dedikoduları ve yalanları beslemekte, ortaya sermektedir.

Bu süreç Anayasa’ya, hukuka ve kurumlara saygı göstermemektedir, bu bir darbedir.

Tıpkı ordunun 1964’te yaptığı gibi: onlar halkı hiçe saymakta ve kendi yasalarını empoze etmektedir.

Eğer bunu meşru bir şekilde seçilen Başkan için yaparlarsa, daha beterini halk hareketleri için yapacaklar, mücadeleye girdiğimizde haklarımızı yok sayacaklar, liderleri herhangi bir delil olmaksızın tutuklayacaklar vb.

Ve bu iklimi yaratmak için sağ kanat aynı zamanda gösteriler düzenlemek ve aktivistlere, parti merkezlerine, sendikalara ve çeşitli hareketlere saldırmak için sağ kanat grupları cesaretlendirmektedirler.

3. Sağ kesimin, iş insanlarının ve onların sözcülerinin toplumdaki gerçek amaçları: dünya ağı”

Sermaye kar oranlarının düşüşü, şirketlerin batışı, diğer güçlü yabancı kapitalistlerle rekabet anlamına gelen ciddi bir krizle karşı karşıya olsa da bu aynı zamanda mali sistem içinde zenginliğin yoğunlaşması sonucunu doğurmaktadır. Onlar ekonomide neoliberal değişiklikler gerçekleştirmek için geniş güç alanlarına ihtiyaç duymaktadır.

Kar oranlarına ulaşabilmek için işçiler tarafından kazanılan tarihi hakları yok etmeye ihtiyaç duymaktadırlar. Ücretleri aşağı çekmek için işsizlik oranlarını yükseltmeye ihtiyaç duyuyorlar. Daha önce eğitime, sağlık sistemine, tarım reformuna giden kamu kaynaklarını azaltmak ve bütün bu kaynakları kendi yatırım modelleri için ayarlama ihtiyacındadırlar. Sanki ödüyorlarmış gibi vergileri azaltmak istiyorlar …

Kapitalistler için olağandışı gelir ve zenginliğin kaynağı anlamına gelen elde kalan son elektrik şirketleri ve özellikle de petrol şirketleriyle birlikte özelleştirme çağını tamamlamaya ihtiyaç duyuyorlar.

Fakat bu neoliberal modeli uygulamaya sokmak için Dilma’nınki gibi bir koalisyon hükümeti ile çalışamazlar. Daha geniş iktidar alanlarına ihtiyaç duymaktadırlar. Ve her istediklerini yapmak, Rousseff’i alıp yardımcısı Temer’i getirmek için bir darbeye ihtiyaç duymaktadırlar

Yolsuzluk iddialarının krizle bir ilgisi bulunmamaktadır. Ya da sanıyor musunuz darbeden sonra, Araba Yıkama Operasyonu, sanık olarak listelenen 316 politikacıyı müteahhitlerden rüşvet aldıkları için hapse koyacaktır. Ya da TV Globo, Paraty sahilinde yasadışı bir şekilde inşa edilen konak için gelen fonların kaynağını açıklayacak mıdır? Bilinmektedir ki, esas şirket, eski başkan Fernando Henrique Cardoso’nun harcamaları için rüşvet ödeyen şirkettir.

4.Bu çok zor durumda bizim misyonumuz…

Bunlar zor zamanlardır, fakat aynı zamanda mücadelenin zamanlarıdır. Önümüzdeki görevler büyüktür ve kısa süreli değildir.

İlk olarak durumu öğrenmeye çalışmalı ve anlamalıyız. Komşular, arkadaşlar bir araya gelmeli, tartışmalı ve halk hareketinin düşüncesini bilmeliyiz. Bunu yaparken de ana akım medyanın hergün bizi bombardımana tabi tutmasından dolayı geri çekilmemeliyiz. Şu bilinmelidir ki sağ kesim daha saldırgan hale gelecektir ve provokasyonlara gelmeden ve bugüne kadar oluşturduğumuz mirası koruyarak bütün aktivistlerin güvenliğini garanti etmek önemlidir.

İkinci ve daha önemlisi mücadele etmek zorundayız. Sağın hareketlerini engellemek için sokaklardaki insanlarla beraber, toplumla tartışmalı ve örgütlü gücümüzü göstermeliyiz. Öyle ki onlar bu işin herhangi bir bedeli olmaksızın veya ülkemizdeki demokrasiye son vermeksizin yasaları çiğneyemeyeceklerinin farkına varsınlar.

Bu mücadeleleri inşa ederken müttefikler oluşturmalı, partileri, sendikaları ve mücadele etmek isteyen kadınları, erkekleri bir araya getirmeliyiz. Brezilya Halk Cephesi halk hareketlerinin bu mücadele için yarattığı bir araçtır. Halk cephesi değişik örgütlerden aktivistleri iki fikir etrafında bir araya getirmiştir: demokrasiyi savunmak ve ekonomi politikasındaki değişikliklerle beraber daha fazla sosyal haklar kazanmak.

Şu anda esas olan örgütlenmek ve savaşmaktır. Fakat aynı zamanda ülkeyi, işçilerin haklarını kaybetmeden ve faturayı kapitalistlere yükleyerek krizden çıkarmaya yardımcı olacak Acil Önlemler Programı’nı oluşturmaya ihtiyaç duyuyoruz. Bu program şehir merkezlerinde konut inşasına yatırım yaparak, sağlık hizmetlerini geliştirerek, en çok ihtiyaç duyulan çalışma projelerinde daha fazla istihdam yaratarak tarım reformunu başarmalı ve kırsal alanda gıda üretimini geliştirmelidir.

Sınıf savaşı yoğunlaşıyor. Bu bizim, bazılarının daha uzun zaman alacağı, daha fazla mücadele içinde olmamız anlamına geliyor. Fakat tüm Brezilya toplumu için başarı ve değişiklik getirecek olan da sadece mücadeledir.