Birleşik Mücadele Deneyimleri: Güney Afrika Sendikalar Kongresi (COSATU)

1970’li Yıllarda Soweto isyanı gibi olayların yanında kuvvetli bir grev dalgası olmuştur. Büyük fabrika temelli gelişen hareket motor, metal, giyim, tekstil ve kimya gibi sektörleri etkilemiştir.

1979’da Wiehahn Komisyon Raporu’nun ardından ortaya çıkan ve sendikaların Afrikalı işçileri temsil etmesinin tanınmasını sağlayan endüstriyel ilişkilerin yasal çerçevesinin ıslah edilmesi sayesinde garanti altına alınmıştır. Bunun sonucu olarak 1979’da Güney Afrika Sendikalar Konfederasyonu (Federation of South African Trade Unions-FOSATU) kurulmuştur. Kasım 1985’de ise FOSATU’ya bağlı sendikalar, Ulusal Maden İşçileri Sendikası (The National Union of Mine Worker’s-NUM) ile birlikte bugün 2 milyon üyesi olan COSATU’yu kurmuşlardır.

COSATU ırkçılığa ve kapitalizme karşı, ulusal özgürlüğü ve sosyalizmi hedefleyen bir sendikadır. Afrika Ulusal Kongresi (African National Congress-ANC) ve Güney Afrika Komünist Partisi (South African Communist Party-SACP) ile üçlü bir ittifak oluşturmuşlardır. Webster, siyah işçiler için sendika üyeliğinin kendileri için bir “ses” olması özelliğine dikkat çekmiştir. COSATU siyah işçilerin ekonomik taleplerinin yanı sıra politik taleplerini de temsil etmiştir.

Çünkü G.Afrika’daki apartheid (1994’e kadar yürürlükte olan ırkçı beyaz azınlık yönetimi) rejimi çalışma ilişkilerinde de hiyerarşik-ırkçı bir bölünme yaratmakta ve sendikalar da kaçınılmaz olarak bu yönetime karşı eylem yapmaktaydılar. COSATU, fabrika işçiliği ve ev hizmetçiliği, yerli/yabancı, özel/kamu ayrımları gibi işçi sınıfını bölen bir anlayış yerine onları bir bütün olarak kavrayan bir anlayış sayesinde gelişmiştir. Örgütsel olarak sadece işyerini değil, işçilerin işyeri dışındaki sorunlarını da çözmeye çalışan ve bunu toplumsal sorunlarla bütünleştiren bir tarz benimsemiştir. Böyle bir anlayış çerçevesinde işkolu ve bölgesel düzeyde örgütlenme bir arada yürütülmüştür. Örgütlü işçiler ekseninde oluşturulan mahalli organizasyonlarda işsizler, yoksullar harekete geçirilmiş ve halkın oluşturduğu sokak komitelerine mahalli sendikal örgütlenme temelinde destek vermiştir

COSATU; 1 Mayıs, asgari ücret, idam karşıtlığı, seçim karşıtlığı, ırkçı rejimde zorunlu askerlik yapmama gibi kampanyalar, grev ve boykotlar biçimlerinde gerçekleşen, ekonomik-politik talepler etrafında şekillenen bir eylem çeşitliliğini hayata geçirmiştir.

COSATU, ırkçı rejimin 1994’te yıkılmasından sonra kurulan ANC hükümetinde Güney Afrika Komünist Partisi ile birlikte yer almıştır. 2010’larda başlayan tartışmalarda ise Metal İşçileri Ulusal Sendikası NUMSA, COSATU’nun neoliberal politikalara onay verdiğini, işçi sınıfının çıkarlarını savunmadığını söyleyerek eleştirilerini sunmuş ve sonrasında da COSATU’dan ihraç edilmiştir.

Haber:isyandan.org