26.11.2015

Adalet İçin Savaşan 15 Latin Amerikalı Kadın-1

Latin Amerika’da kadınların uzun bir direniş geçmişi var ve onlar adalet için mücadele ediyorlar. Latin Amerika’daki ilerici değişim için savaşan, kendi toplumları ve bölgeleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olan kadınlardan bazıları…

1- Dolores Huerta

1962 yılından sonra Cesar Chavez ile birlikte, Birleşik Çiftlik İşçileri adını alan Ulusal Çiftlik İşçileri Derneği’nin eş kurucusu olan Dolores Huerta, Mexican soyundan geliyor ve ABD emekçisi ve sivil haklar eylemcisi. Huerta, daima işçi, kadın ve göçmen haklarının savunucusu olmuştur. Barack Obama’nın başkanlık kampanyasında popüler olan ve meclise gelmesiyle kullanılan “Evet yapabiliriz,” gibi onun da tanıtım yazılarının ardından “Si, se puede!” sloganı geliyor. Ömrü eylemci olarak geçen Huerta barışçıl protesto ve grev eylemleri sırasında 20’den fazla kez tutuklandı. O, şimdilerde sosyal adaleti örgütlemeye devam ediyor.

2- Celia Sanchez

Celia Sanchez Kübalı devrimci, siyasi eylemci ve araştırmacıdır. 1952 askeri darbesinden sonra Batista diktatörlüğüne karşı mücadeleye katıldı ve devrimci hareketin kurulmasında ve başlatılmasında önemli bir rol oynadı. 26 Temmuz’da devrimci örgüt Hareketi’ne katılarak, 1959 yılı sonunda diktatörlüğü deviren ve savaş birimini örgütleyen ilk kadınlardan biri oldu. Fidel Castro ile yakın ilişkisi olan Sanchez, Che Guevara ile de birlikte çalıştı. Sanchez notlar, mektuplar ve başka belgeler toplayarak, devrimi belgelemişti ki bunlar daha sonra devrimin resmi arşivi oldu.

3- Josefina Fierro

Josefina Fierro, Meksika doğumlu olup ABD’de işçi örgütlenmesini yükseltmesi ve Güneybatı’da ırk ayrımcılığına karşı direnmesiyle tanınır. Josefina toplulukların örgütlenmesi ve sosyal adalet mücadelesi boykotunda öne çıkanlardan biri olmaya devam ettiği için okuldan atıldı. Fierro, Meksikalı göçmenlerin temel haklarını güvence altına alacak bir işçi sınıfı hareketi inşa etmek için savaştı.

4- Digna Ochoa

Digna Ochoa, meşhur Meksikalı insan hakları avukatı ve siyasi eylemcisidir. O Guerrero eyaletindeki ekolojist köylüler, Chiapas eyaletindeki Zapatista direnişçileri ve kendi anayurdu olan Veracruz eyaletindeki Yerlilerin hakları dahil olmak üzere Meksika’nın en savunmasız ve en yoksullarının haklarını savunmuştur. O da Meksika ordusu tarafından alıkonmuş ve işkence görmüş halde askerler tarafından mahkemeye getirilmiştir. Ochoa solcu olduğu süre boyunca defalarca kaçırıldı ve hayatına suikast girişiminde bulunuldu. En sonunda Ochoa, Meksika’daki ofisinde vurulmuş olarak bulundu. Her ne kadar yetkililer onun ölümünü intihar girişimi diyerek örtbas etmeye çalışsa da pek çokları hakim güçlere meydan okuduğu için öldürüldüğüne inanıyor.

5- Komutan Ramona

Komutan Ramona, Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu EZLN’nin komutanı idi ve o yerli halk ve kadın hakları için mücadele etti. Meksika’nın güneyindeki Chiapas eyaletindeki Zapatista mücadelesinin temelinde yerli halkın marjinalleştirilmesi ve Meksika’da yaşayan Maya halkına karşı uygulanan sistematik ayrımcılık var. Komutan Ramona, Zapatista hareketinin öncülerindendi. O yerli halkın kendi kaderini tayin hakkı için ve özellikle yerli yoksul kadınlar ile Yerli halklara saygılı olunması için mücadele etti.

6- Rigoberta Menchu

Rigoberta Menchu, çok küçük yaşlarda insan hakları için kampanyalar düzenleyen Guatemalalı bir insan hakları savunucusudur. O, şiddetli Guetemala iç savaşından beri Yerli halkın hakları ve tüm savaş mağdurlarına –pek çoğu yerli kadın – adalet sağlamak için hayatını bu mücadeleye adamıştır. Menchu eylemleri nedeniyle 1982 yılında Fransa’yı terk etmek zorunda kalmış ve 1992 yılında yerli halkların haklarına saygı duyulması ve sosyal adaleti korumak için yaptığı çalışmalardan dolayı Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştır.

7- Berta Caceres

Berta Caceres, Honduras’ta Lenca yerlilerinin lideri ve çevreci ve insan hakları savunucusudur. O aynı zamanda Honduras Halk Meclisi ve Honduras Yerli Örgütleri (COPINH) kurucuları arasında yer almaktadır. Caceres, yerelde bulunan Yerli toplulukların onayı olmadan yapılmak istenen Agua Zarca Barajı’nın yapımını durdurmak için Rio Blanco sakinleri ile birlikte, başarılı bir direniş hareketine öncülük etmiştir. Onun yoldaşı COPINH lideri Tomas Garcia, 2013 yılında yapılan barışçıl bir protesto sırasında feci bir şekilde vurularak öldürülmüş ve Caceres’de baraj projesinin ardındaki şirket ve devlet güçleri tarafından tekrarlanan ölüm tehditleri, cinsel şiddet tehditleri ve diğer tacizlerle karşı karşıya kalmıştır. Caceres 2015 yılı Nisan ayında Güney ve Orta Amerika için en prestijli ödüllerden biri olan Goldman Çevre Ödülü’ne layık görülmüştür.

8- Argelia Laya

Argelia Laya, Venezuelalı eğitimci, politik eylemci, filozof ve kadın hakları savunucusudur. O yaşamı boyunca eğitimde eşitlik ve cinsiyetçilik ve eğitim sisteminden dışlanmaya karşı mücadele etti. Ülkedeki Komünist Parti’nin politik bir eylemcisi ve Sosyalizm Hareketi’nin kurucu üyesi olan Laya aynı zamanda politikaya atılan kadınların hakkını savunmak için de çalıştı. O, her türlü adaletsizliğe karşı mücadeleye hayatını adamış bir avukat olarak sadece kadınlar için değil aynı zamanda engelliler, Siyahlar, Yerli topluluklar, işçiler ve yoksullar için de çalışmıştır. Laya ayrıca kadınlar için cinsel özgürlük ve kürtaj hakkını savunmuştur.

Devam edecek…