05.01.2016

Brezilya: Ekonomideki Kötü Gidiş MST Hareketini Büyüttü

Küçük bir kız MST kampında “Toprak ağalarının olmadığı bir Brezilya için toprak reformu” yazılı pankartı tutarken | Foto: Flickr / @tomatemaravilha

Brezilya’nın en güneyinde yer alan Rio Grade do Sul eyaletinde MST toprak işgallerine katılan ailelerin sayısı son bir yıl içerisinde 100’den 1.200’e yükseldi.

MST ulusal koordinasyon komitesi üyesi Miguel Stedile, TeleSUR’a verdiği röportajda, Brezilya’nın Topraksız İşçiler Hareketi’nin (MST) 2015 yılında saflarına katılan ailelerin sayısında beklenmedik bir artışa tanık olduğunu ifade etti.
Stedile’e göre tek başına Brezilya’nın en güneyinde yer alan Rio Grade do Sul eyaletinde MST toprak işgallerine katılan ailelerin sayısı son bir yıl içerisinde 100’den 1.200’e yükseldi. Eyalette MST’nin işgal ettiği arazilerin sayısı ise sadece iki ile üç ay arasında birden altıya çıktı.

1984 yılında kurulmuş olan MST Latin Amerika’nın en büyük sosyal hareketlerinden biri. MST, neredeyse otuz yıldır, topraksız aileleri Brezilya anayasasına göre toplum yararına kullanılması gereken atıl toprakları sahiplenmeleri için örgütlüyor.

Toprak reformu, büyük toprak ağalarının arazilerin çoğunluğu üzerinde hak iddia ettiği kölelik döneminden beri devam eden tartışmalara konu olmuş. Bugün, tarım arazilerinin yüzde 56’sı toprak ağalarının sadece yüzde 3,5’luk diliminin elinde.

MST’nin ana hedefi devleti toprak reformu için zorlamak adına arazi işgallerine devam etmek. Toprak paylaşımını düzenlemekten sorumlu federal kurum INCRA sonrasında arazi tapularını araziyi işgal eden ailelere verecek ve bu arazi, kalıcı yerleşim için araziyi işgal etmiş kişilere tahsis edilecek.

Bugün 500 binden fazla aile MST’ye üye – bu da en az 2 milyon insan demek- ve MST her eyalette ve 700’den fazla belediyede etkin bulunuyor.

Miguel Stedile, Rio Grande do Sul eyaletinden. MST’nin kurucusu Joao Pedro Stedile’in oğlu ve hareketin ulusal koordinasyon komitesinin bir üyesi.

Kriz nedeniyle MST’ye ilgi duyan ve işgallere katılan insan sayısında bir artış gördünüz mü?

Rio Grande do Sul eyaletinde iki yıl öncesine kadar toprak işgaline katılan aile sayısı sadece 100’dü. Ekonomik durumlarındaki gelişmeden dolayı çoğu artık ihtiyaç içinde değil.

Geçen sene, 12 aydan kısa bir süre içerisinde ailelerin sayısı 100’den 1.200’e yükseldi. İki ile üç ay içerisinde ise kampların sayısı birden altıya çıktı.

Merkezci yerel PMDB eyalet hükümetinin MST’nin bu hızda büyümesine ve toprak işgallerindeki artışa verdiği cevap ne oldu?

Bu hükümet hiçbir şey için yeterli bütçesi olmadığını savundu. Ve hatta şu anda devam etmekte olan tartışma konularından birisi de Rio Grande do Sul eyaletinde eğitimcilerin maaşlarının tam olarak ödenmesi yerine taksit taksit veriliyor olması. Sonuçta ne derseniz deyin, hükümetin cevabı ellerinde kaynak olmadığı, eyaletin batmak üzere olduğu yönünde. İşte bu nedenle her türlü iletişim yolunu kapatıyorlar.

Baskılarda artış oldu ancak hükümetin sosyal gelişmelere bakışında hiçbir değişim olmadı.

Torak reformunun ülke genelindeki durumu nedir? MST’nin ve işgalde yer alan insanların taleplerine ve ihtiyaçlarına cevap verilecek mi?

Anayasaya göre toprak reformundan sorumlu organ federal hükümet. Ve hükümetin bu amaçla kullanabileceği kurum olarak elinde INCRA (Toprak Reformundan Sorumlu Ulusal Kurum) var. INCRA istimlak etmez, sadece kamulaştırabilmek için toprak satın alır. Sorun şu ki bu şekilde federal hükümet IMF ve Dünya Bankası’na taahhüt ettiği bakiyeyi garantileyemiyor. Bu yüzden INCRA bütçesinde büyük kesintilere -%70 oranında- gidiliyor.

Hükümet bu sene gereken finansal kaynakları ayırmadı ve sadece bir kaç yerleşim yaratılabildi. Bunlar da sembolikti ve çoktan beridir kontrol altında bulunan arazilere kuruldu.

INCRA ve bakanın taahhütleri var ancak hiç mali kaynak yok çünkü bu uygulamalar ekonomik politikalar tarafından belirleniyor.

Şu anda ülkede ne kadar insan toprak işgallerine katılmakta?

120.000 aile.

Peki bunların ne kadarı son senelerde harekete katıldı?

Tam olarak söylemem zor ancak şunu söylemeliyim ki aşağı yukarı %40’lık bir artış oldu.