02.11.2015

Birleşik Mücadele Deneyimleri: Taban Komiteleri Konfederasyonu (COBAS), İtalya

1970’lerle birlikte sermayenin yeniden yapılanma politikaları Avrupa halklarını da etkilemiştir. Özelleştirme, işten çıkarmalar, insan etkinliğinin her alanının metalaştırılması ve refah devleti uygulamalarının terk edilmesi sonucu yoksullaşmanın karakterize ettiği geniş bir proleterleşme yaşanmıştır.

Şirket/parti tarafından oluşturulan bir merkez-sağ koalisyon hükümetinin uygulamaları arasında sermayenin malileştirilmesi, emek pazarı deregülasyonları, işverenlerin işçileri adil bir neden göstermeksizin işten çıkarma hakkı (İşçilerin Statüsü yasasının 18. maddesinin iptali yoluyla), emek pazarına yeni esneklik biçimlerinin dahil edilmesi, devlet emeklilik sisteminin kaldırılması vs. vardır.

En büyük sendikal konfederasyon olan CGIL, zaman zaman; CSIL ve UIL ise bu uygulamalar karşısında çoğunlukla hükümetle anlaşmışlardır. İşçilere Maastricht anlaşmasının koşullarını karşılamak için fedakarlık ihtiyacını dayatan bürokrasiler tarafından ele geçirilmiş olan Avrupa sendikaları, emek pazarının merkezi biçimde yeniden yapılandırılmasından doğan kırıntılar üzerinde görüşmeler yapabilmiştir.

İtalya’da Berlusconi projesi ile sendikalar, ulusal sözleşmelerin kaldırılması çabasıyla yerel ve bir STK biçiminde konumlandırılmaya çalışılmaktadır. COBAS’ı 1960’lardaki ayaklanmalarda yer alan fabrika işçileri, hizmet sektörü ve geçici çalışanlar, işsizler, göçmen işçiler, iş akdi olmadan çalışan işçiler, öğretmenler oluşturmuştur. Sendika, en geniş anlamda güvencesizleri örgütlemeyi hedefleyen bir harekettir.

İlk olarak 1986’da eğitim sisteminin özelleştirilmesine karşı okulların taban komitesi adı ile gelişen hareket, kısa zamanda diğer işkollarını da kapsamıştır. Konfederasyon “Okul Cobas” ve zaten sağlık hizmetlerindeki, sivil hizmetlerdeki, iletişim ve enerji işletmelerindeki işçileri bir araya getirmiş olan “Ulusal Cobas Koordinasyonu”nun birleşmesi ile 1999 yılının Mart ayında kurulmuştur. COBAS ekonomik ve sendikal mücadeleyi politik-sosyal mücadele ile birleştiren, mücadeleyi işyeri sınırlarının ötesine taşıyan ve örneğin eğitimin özelleştirilmesi sorununda yalnız öğretmenleri değil tüm etkilenenleri örgütlemeyi amaçlayan bir anlayışa sahiptir

COBAS devletten ve sermayeden bağımsız, özel/kamu, yerli/göçmen, kafa/kol, kadın/erkek, vasıflı/vasıfsız vb. ayrımı gözetmeyen bir anlayışa sahiptir. Sendikacılığı bir meslek olarak reddeden, diğer sendikaların neo-korperatist uzlaşmacı anlayışları noktasında toplumsal tepkiyi örgütleyen, öz-örgütlenmeler vasıtasıyla örgütlenen ama bunu işkolu örgütleri ile birleştirip işkolu sınırlarını da aşan bir perspektife sahiptir; yani pasif reddiye yerine kapitalizme karşı üyelerini ve toplumu topyekün saldırıya çağıran bir harekettir.

Bu noktada COBAS emeklilik reformuna, esnekliğe ve güvencesizliğe karşı mücadele eden, eğitim-sağlık-su-barınma-enerji-iletişimin kamusal karakterinin korunmasını isteyen, işçilerin sendikalaşma ve grev hakkını savunma talepleri olan savaşa ve küreselleşme karşıtı eylemlere -ki en somutu 2001 Cenova eylemleri- katılan bir harekettir. COBAS ve içinde yer aldığı İtalyan toplumsal hareketi neo-liberal uygulamaları, örneğin işten çıkarmaları, havaalanı ve otoban işgalleri gibi eylemlerle karşılayarak sorunlarının politik olduğunu ortaya koymuşlardır.