Kwame Nkrumah, Afrika’ya Adanmış Bir Hayat

Kwame Nkrumah ( 21 Eylül 1909 –  27 Nisan 1972), Afrikalı sömürgecilik karşıtı liderdir. Gana’nın kurucusu ve ilk devlet başkanı; 20. yüzyılın en etkili Pan-Afrikacı liderlerindendir.

1957’de Gana’nın bağımsızlığını ilan ederek Afrika’da yeni bir sayfa açan devrimci lider ve filozof Kwame Nkrumah şöyle diyordu: “Biz bağımsızlığımızı bütün Afrika’nın bağımsızlığına adadık, zira bütün Afrika bağımsızlığına kavuşmadıkça bizim bağımsızlığımızın hiçbir değeri olmayacaktır.”

Afrika ülkelerinin 1960’lı yıllarda peşpeşe bağımsızlıklarını ilan etmeleri üzerine ise şöyle diyordu Nkrumah: ‘Sömürgeciliğin yerini alan yeni-sömürgecilik tehdidiyle baş edebilmek ve sömürgecilerin siyasi/iktisadi/içtimai manipülasyonlarından tamamen kurtularak bağımsızlığımızı teminat altına alabilmek için safları sıklaştırmak gerekiyor. Kıta çapında bir hükümete ihtiyacımız var. Birleşik Afrika Devleti’ni kurmalıyız!’

Ne yazık ki diğer Afrikalı liderlerin ezici çoğunluğu Nkrumah’ın fikrine sıcak bakmadı. 1963’te Afrika Birliği Teşkilatı kurulduysa da, bu teşkilat bir ‘iyilik-güzellik temennisi’ olmaktan öteye geçmedi. Zaten Nkrumah da emperyalistlerin desteklediği  bir askeri darbeyle devrildi ve zamanla unutulup gitti. Uzun bir gaflet ve dalalet uykusuna daldı Afrika. Bu uyku, 1999’a kadar sürdü.

Afrika Birliği’nin gerçekleşmesinde önderlik yapan ve büyük çaba harcayan Gana’nın devlet başkanı Kwame Nkrumah olmuştur.

Bu çabalar ve zaruretler sonucu, 31 Afrika ülkesinin temsilcileri (çoğu devlet başkanları) 22-24 Mayıs 1963’de, Afrika’nın en eski bağımsız ülkesi Habeşistan’ın başkenti Addis-Ababa’da toplanarak, Afrika Birliği Teşkilatı’nı (Organization of African Unity) kurdular. Ve Birliğin 33 maddelik Anayasası’nı (Charter) da kabul ettiler.

Yurt dışında resmi seyahatteyken darbeyle devrilen siyasetçiler arasında hiç unutulmaması gereken isim, Kwame Nkrumah’tır (1909-1972). Gana’nın bağımsızlığının (1957) önderi, Pan-Afrikanizm’in savunucusu, Lenin Barış Madalyası sahibi ve 3’üncü Dünya’nın parlak ismi Nkrumah, ülkesinde “Zafer”in (Osaygefo) simgesi olarak görülürdü.

Nkrumah, 1966’nın Şubat’ında Çin’i ziyaret ederken, Gana’daki CIA güdümlü bir askeri darbeyle devrildi. Ülkesine dönemediği için, Gine’ye yerleşti. 1972’de de, tedavi olmak için gittiği Romanya’da kanserden öldü. Şimdi Gana’nın başkenti Akra’da bir anıtmezarı var.

Gana’nın ulusal kurtuluşçu lideri Nkrumah’a göre yeni-sömürgecilik, “Afrika’ya bir elle bağımsızlığını verip öteki elle geri alma metodudur… Yeni-sömürgeci devletin eski sömürgesini, bir müşteri-devlet haline getirip politika dışı yollarla kontrol altına alabilmek için, bir çeşit egemenlik tanıdığı yalancı bir bağımsızlıktır.” Nkrumah, “yeni-sömürgecilik”i tanımlamak isterken tam da emperyalizm çağının temel özelliğini anlatmış oluyordu.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kwame_Nkrumah