02.07.2015

Arjantin: Hükümet Yerli Halkla Görüşmeyi Reddediyor

Etnik gruplar arası zirve, direnişi güçlendirmek için 25 yerli halkı bir araya getirdi.

27-29 Mayıs 2014 tarihleri arasında Arjantin’in 17 bölgesinden yerli halk liderleri Buenos Aires’te bir araya geldi ve insan hakları ihlalleri ve atalarından kalma yerlerinden edilmeleri üzerine sunumlar yaptılar. Bu yerli halklar, ülkenin her köşesinde, kendilerini petrol ve doğalgaz keşifleri, maden, hidroelektrik barajlar ve soya yetiştiriciliği için ormanların yok edilmesine karşı mücadele ederken buldular.

Doğrayı ve topraklarını korumaya çalışırken, çoğu ölüm tehditleri, yasal tacizler ve çeşitli zulümlere maruz kaldılar. Özellikle iki sembolik dava ile dayanışma dile getirildi – Mapuche topluluğu Winkul Newen ve etnik gruplar arası örgüt QOPIWINI.

Winkul Newen, Arjantin’in petrol yönünden zengin Neuquen bölgesinde. Yıllar içerisinde, topluluk bir çok boşaltma girişimiyle karşılaştı – geçmişte, ABD firmaları Pioneer ve Apache tarafından ve yakın zamanda devlet tarafından işletilen YPF’nin yan kuruluşu Yacimientos tarafından. 2012’nin Aralık ayında, bir adliye memuru beraberinde yüzlerce polis ve Apache şirketinin yetkilileri ile birlikte Mapuche topluluğunu tahliye etmek için bölgeye geldi. Winkul Newen, taşlarla direndi ve adliye memuru yaralandı. Arjantina’nın yeni terörle mücadele yasası kapsamında, topluluk lideri Relmu Ñamku, cinayet teşebbüsü ile yargılanıyor. Eğer suçlu bulunursa, bu kadın lider ömür boyu hapse mahkum edilecek.

Relmu, IC Dergisine verdiği demeçte şunları söylüyor:

“On yıllarca halkım tacize ve zulme marız kaldı, petrol çıkarma çalışmalarının çevrede yarattığı vahşi etkiyi dile getirmiyorum bile. Hepimiz- hatta yaşlılarımız ve çocuklarımız da- polis ve silahlı siviller tarafından yaralandık”

“Su kaynaklarımızın kirlenmesinin sağlığımız üzerinde büyük bir etkisi var. Bu çevre katliamları sebebiyle kimseye dava açılmadı ve şimdi ben 15 yıllık bir ceza ile karşı karşıyayım”

Arjantin’in kuzey bölgesi Formosa’da, QOPIWINI’yi kurmak için bir araya gelen Qom, Pilaga, Wichi ve Nivacle yerlileri için soya yetiştiriciliği amacıyla gerçekleşen hızlı ormansızlaştırma temel bir sorun. 14 Mart 2015’te, Buenos Aires’in ana caddesine, toprak iyileştirmesi, suya erişim, eğitim ve sağlık hizmetleri gibi hakları için politik bir diyalog süreci başlatmak amacıyla Arjantin hükümetiyle görüşme talebiyle çadır kurdular. Devletin en önemli üç ayağıyla (Yargıtay, Meclis ve Cumhurbaşkanı) görüşme taleplerine karşın, 100 gündür bu sağır kulaklardan bir geri dönüş olmadı.

Zirvenin son gününde, 100 liderin olduğu grup sokaklara çıktı. Nobel Barış ödülü sahibi Adolfo Perez Esquivel, İnsan Hakları Daimi Meclisi’nden Pablo Pimental ve çeşitli insan hakları örgütlerinden temsilcilerle birlikte Casa de Gobierno’ya (Hükümet Binası) Cumhurbaşkanlığı ofisine bildiri vermek için yürüdüler. Ulaştıklarında polis barikatlarıyla karşılaştılar.

Birtakım görüşmelerin ardından, Felix Diaz, Relmu Ñamku, Adolfo Perez Esquivel ve Pablo Pimental’ın da dahil olduğu küçük bir temsilci grubun polis barikatını aşıp kapıları kapalı olan hükümet binasının önüne geçmesine izin verildi. Yanında polis olan bir hükümet yetkilisi, delegeasyona vermek istedikleri belgeyi parmaklıklardan uzatmalarını söyledi. Bu öneri delegasyon tarafından reddedildi ve Cumhurbaşkanlığı ofisine bunu bizzat bırakmak istediklerini belirttiler.

Yaklaşık dört saat, Ofis yetkilileri ne istediklerini sormaya devam ederken temsilciler parmaklıkların dışında bekletildi. Bir noktada, Nobel ödüllü Adolfo Perez Esquivel’in yerli halk adına belgeyi teslim edebileceği söylendi, ancak bu teklifi Esquivel reddetti. Dört saatlik bekleyiş sonunda grup vazgeçti.

Adolfo Perez Esquivel yaşananlarla ilgili açıklamasında şunları dile getirdi:

“Hükümetin bu sessiz, alaycı ve küstah ırkçılığı, korkaklık, gerçeklği reddetme ve diyalog zemininden, çözüm bulma isteğinden alabildiğine uzak bir davranıştır. Dört saat boyunca yerli erkek ve kadınlar soğukta bekletildi, direndiler ve pozitif bir sonuç umut ettiler. Bugün hükümet, politik etikten uzak davranarak, yerli halktan ve onlara eşlik eden insan hakları örgütlerinden saklanmıştır. Ülkeyi yöneteceğini iddia edenler için acınası bir hareket. Açık ki demokrasi ve insan hakları hikayecileri Hükümet Konağı’nın kapalı kapıları ardında durmaktadır.”

Yerli liderler hükümet ile dilayog taleplerini sürdürme kararlarına istinaden sakin kaldılar ve bu yıl içerisinde bir zirve daha gerçekleştirecekler.

Felix Diaz şunları dile getirdi:

“Tek istediğimiz hükümetin yerlilerin haklarıyla ilgili bu ülkenin yasalarına ve onaylamış olduğu uluslararası anlaşmalara saygılı davranması. Hükümet, yerli halkların atalarından kalma toprakları ve kültürlerarası, çok dilli eğitim gibi haklarını tanıyan Arjantin Anayasası’nı fütursuzca ihlal etmektedir. Hükümet aynı zamanda 169 sayılı ILO Sözleşmesi ve BM Yerli Halkların Hakları Deklarasyonu’nu da ihlal etmektedir. Ancak bizler kavgayı sürdüreceğiz ve kültürel değerlerimizi, haklarımıza sahip çıkacağız ve her türlü ihlale karşı bölgelerimizi koruyacağız. Kendileri de bu sürdürülemez ekonomik modelin kurbanı olan Arjantin halkı’nı, geleceklerine ve ileriki jenerasyonların geleceğine sahip çıkmaya, Doğ aile uyum içerisinde daha adil, eşit ve çoğulcu bir toplum yaratmak için birlikte çalışmaya çağırıyoruz.”